Na Kliničkom zavodu za dijagnostičku i intervencijsku radiologiju Kliničkog bolničkog centra Osijek instaliran je novi mamografski uređaj koji se koristi digitalnom tehnologijom u dobivanju mamografske snimke, a pri tome ima mogućnost tomosinteze i stereotaksijom navođene biopsije.

Velika prednost digitalne mamografije u odnosu na do sada rabljenu film mamografiju je velika brzina dobivanja snimke jer više nije potrebno razvijati film u odgovarajućim kemijskim pripravcima te je i ekološki prihvatljivija. Napredak koji postižemo digitalnom mamografijom isti je kao prelaskom s filmske fotografije na digitalnu – snimka je spremna za dvadesetak sekundi umjesto 4-5 minuta kako je to kod film mamografije. U brojnim situacijama digitalna mamografija može dovesti i do smanjenja doze zračenja, koja je kod mamografije ionako iznimno niska u usporedbi s bilo kojom drugom radiološkom metodomkoja koristi rentgenske zrake.

Najbitnija vrlina mamografije je dobar prikaz sitnih ovapnjenja, koja su najčešći znak početnog oblika najčešćeg malignog tumora dojke, zbog čega je i koristimo u ranom otkrivanju raka dojke u svakodnevnom radu i u programima probira kao što je Nacionalni program ranog otkrivanja raka dojke. U ovome je mamografija bolja i od magnetne rezonancije. Digitalna mamografija donosi kvalitetniju kontrastnu rezoluciju od dosad rabljene film mamografije, zbog čega se sitna ovapnjenja još bolje i ranije uočavaju.

Mamografija prikazuje dvodimenzionalnu projekciju dojke i zbog toga se na snimci preklapaju različite strukture. Ukoliko je u dojci došlo do supstitucije parenhima masnim tkivom, mamografija je vrlo precizna, jer masno tkivo propušta x-zrake i bilo kakva promjena odlično se vidi. Međutim, ukoliko je ostalo puno žlijezda u dojci, taj parenhim upija x zrake i preklapa se s promjenama, te ih može skriti. Do sada smo koristili ultrazvuk kao komplementarnu metodu mamografiji, no ultrazvuk je najslabije osjetljiv na sitna ovapnjenja i teško ih prikazuje.

Napredak mamografije donio je tomosintezu, poznatu i kao 3D mamografiju, slojevno snimanje dojke, kako bi se izbjegao ovaj nedostatak mamografije. Kod takvog snimanja rentgenska cijev kontinuirano snima dojku pod različitim kutovima i na osnovu toga se rekonstruira željeni broj slojeva željene debljine (do 1mm) kroz dojku, čime izbjegavamo preklapanje različitih struktura i omogućavamo kvalitetan pregled i žljezdanih dojki.

Kada se pronađe sumnjiva promjena u dojci, najčešće su to sitni kalcifikati, potrebno je dokazati njenu malignost patohistološki, kako se žene ne bi nepotrebno izlagale kirurškom zahvatu ukoliko imaju benignu promjenu, s obzirom da je samo 20-30% sumnjivih kalcifikata vezano uz malignu bolest. To se može učiniti tako da se kroz iglu izvade komadići tkiva koji sadrže sumnjivu promjenu i pošalju na patološku analizu. Ukoliko se promjena vidi samo mamografski, potrebna je stereotaksijsko navo_enje kako bismo odredili tocno mjesto gdje se promjena nalazi i tamo usmjerili iglu kojom vadimo uzorke – ovo se zove stereotaksijom navođena vakuum asistirana biopsija.

Sa zadovoljstvom možemo zaključiti da naš novi uređaj za mamografsku dijagnostiku omogućava sve nove tehnologije koje donose znatno ranije i kvalitetnije otkrivanje malignih promjena na dojci i minimalno invazivnu dijagnostiku čime će se smanjiti broj nepotrebnih kirurških zahvata.